“Tot ziens Nederland” en “Welcome back in Uganda”

Een beetje achterhaalde tekst, maar zo was de sfeer zo ongeveer toen ik eind juni weer voet op Ugandese bodem zette. Inmiddels zijn er 5 weken verstreken en is het nagenieten van de heerlijke en zorgeloze tijd in Nederland helaas als sneeuw voor de zon verdwenen.

Want wat was het heerlijk om na bijna anderhalf jaar weer voet op Nederlandse bodem te zetten. Okay, ik had een druk medisch programma af te werken, maar daarnaast heb ik toch ook heel bewust genoten van al het goede wat zoal op mijn pad kwam. Want wat is de wereld in Nederland knus, knuffelachtig, onbezorgd en beschaafd als je uit de binnenlanden van Afrika komt.
Dit contrast maakt het leven trouwens ook weer heel bijzonder, enerverend en de moeite waard. Alles wat vanzelfsprekend leek toen ik in Nederland woonde lijkt ineens mooier, helderder en bewuster gekleurd. Wat te denken van een sappige kiwi; water uit de kraan; mooie Hollandse luchten; licht wat als vanzelf aangaat als je op het knopje drukt; het fluweelzachte glijden van luxe auto´s over de supergeplaveide wegen; de oprechtheid van de meeste mensen; de knapperige volkoren bolletjes; een harde en warme douchestraal; de enorme rust en stilte op straat, zelfs in de steden; zalig herkenbare muziek om luidkeels mee te galmen in de auto; fietsen door de frisse natuur en het ontmoeten van zoveel lieve en aardige mensen.
Ja, het lijkt of alles dan ineens met een gouden randje is omgeven.
Okay, de gehaastheid valt op; het koude en kille weer is weer even wennen en minder aangenaam en de onpersoonlijke en zakelijke benadering in de gezondheidszorg, waarbij je van het kastje naar de muur wordt gestuurd is ook moeilijk om aan te wennen…..
Je kunt nu eenmaal niet alles hebben.

Enfin de 6 weken in Nederland zijn omgevlogen. De eerste twee weken heeft Herbert (en wij samen) weer volop genoten van wat en wie er was te zien, te doen en te ontmoeten. Helaas hebben de vele ziekenhuisbezoeken en andere medische afspraken heel veel tijd in beslag genomen en heb ik zodoende velen van jullie niet gezien of zelfs niet gesproken. En dat, terwijl ik toch weer een overvol programma had. Zo heb ik enkele fotopresentaties over mijn leven en werk in Uganda gegeven en heb ik mijn Ugandese “arts en crafts” verkocht tijdens enkele marktdagen, samen met mijn nicht en haar dochter, (Zwanet en Hanneke) wat enorm geslaagd was, ook al moesten we soms regen en storm trotseren.

“Dank” wil ik graag zeggen aan Tineke zonder wie ik niet zo´n geweldige fysiotherapeut had gevonden om aan het herstel van mijn schouder te werken; mijn vader en Henny voor hun goede zorgen en fijne logeerplek; Jannie Bosma, in wiens huis ik 2 comfortabele weken heb doorgebracht, Gerrie die ervoor heeft gezorgd dat professor Werker de diagnose “ziekte van Ledderhosen” heeft vastgesteld; Zwanet, met wie ik weer leuk heb samengewerkt op de markten; mijn neef Hans voor de uitnodiging op zijn open marktdagen; mijn zus Etien bij wie ik echt even heb kunnen uitrusten hoog in de bergen nabij het Comomeer (grazie mia sorella); alle familie, vrienden en bekenden die me als het ware een soort reunie bezorgd hebben in het weekend van 18 en 19 juni en de arts en crafts kas goed hebben gespekt; Bert die de nieuwe laptop voor Herbert van alle informatie heeft voorzien (heb nu wel een filmkijkende man thuis!); de leerlingen en leerkrachten van Mr. Croneschool in Oudemolen waar ik weer een heerlijke middag heb doorgebracht en de kinderen voor maar liefst 355 Euro aan Ugandese spulletjes voor mij en Basajjansolo hebben verkocht (wat ben ik trots op jullie!!!), Hiske en Berend, tante Sia en Corry en Theo die ons zakcentjesssssss! hebben meegegeven, die we heel goed kunnen gebruiken voor onze farm; Nico Stam die met zijn medebroeders van de Odd Fellows in Groningen voor een geweldige opbrengst voor Basajjansolo school hebben gezorgd; verschillende mensen die geld of cadeautjes hebben meegegeven voor Basajjansolo en last but not least aan mijn lieve vrienden Laleh, Mina, Nader, Nima en Keywan die me altijd weer zoveel liefde en warmte schenken en dat ondanks hun eigen ongekend moeilijke bestaan.
En natuurlijk jullie allen die aan me hebben gedacht, me hebben gebeld, ik heb gezien en gesproken of waar ik zelfs gezellig heb gelogeerd.

Ja, en waarom pas nu dit schrijven, terwijl ik al zo lang terug ben. Pffff, ik durf er haast niet over te beginnen omdat het niet zo opbeurend is. Okay, om toch een tipje van de sluier op te lichten: komt ie……….
Sinds terugkomst op 26 juni heel weinig tot geen stroom en water gehad; inbrekers hebben ramen ingeslagen en gaten in de muren geboord om zo proberen binnen te komen wat niet is gelukt; die ene keer dat er wel stroom was zijn bijna al onze apparaten (inclusief een gloednieuwe laptop) doorgebrand vanwege verkeerde stroom; onaangename verrassingen op de farm, waardoor we nu volledig pas op de plaats moeten maken; de lieve oma van Herbert (Jaajja) die doodziek is vanwege slokdarmkanker en regelmatig in Kampala door ons wordt bezocht; onze generator die is doorgebrand waardoor we ternauwernood aan brand in huis zijn ontsnapt; gebrek aan daadkrachtig management op Basajjansolo school, waardoor ik noodgedwongen de donaties even in de wacht heb gezet; zeer slecht telefoon- en internetbereik; torenhoge inflatie in het land en last but not least een bijna roofoverval waardoor ik oog in oog heb gestaan met een bivakmuts dragend heerschap die met een neppistool op me richtte nadat ik net was thuisgekomen (zelfs muren met glasscherven erop zijn niet meer afdoende in Wobulenzi!!!)……… en zo kan ik nog wel even doorgaan, maar dan wordt het echt zo´n klaagzang. Moet eerlijk toegeven dat ik de laatste tijd liever kruipend terug wilde gaan naar Nederland. Heb nog niet eerder in zo´n Uganda-dip gezeten. “Waait wel weer over”, zeg ik dan tegen mezelf om me maar voldoende moed in te praten.

Lichtpuntjes???? Ja, gelukkig ook wel.
Zo is het zalig weer met temperaturen van 27 graden en regelmatig een flinke bui; zijn de 5 jonge hondjes op de farm goed gezond en heel lief; heeft mijn eigen behandeling (triggerpointtherapie) van mijn schouder gelukkig ook wat effect; kunnen we sinds kort Nederlands brood kopen in Kampla, waar je je vingers werkelijk bij aflikt, zo lekker; kun je soms beter alleen maar lachen als blijkt dat de timmerlui je trapgat naar de zolder hebben dichtgetimmerd en de ladder, die voor hun werkzaamheden te lang was, gewoon een meter korter hebben gezaagd, (zie je het al voor je?); waren de kinderen alsmede de hondjes Bas en Solo van Basajjansolo school blij om me weer terug te zien en zijn de zingende en dansende mensen op straat een lust voor het oog in deze zorgwekkende tijden in Uganda.

Uganda komt weinig in het nieuws in Nederland,dat merkte ik toen gisteren een oud cursiste belde die voor een paar weken weer even terug is in haar geboorteland. Sinds december woont ze in Nederland en ze wist niet wat ze meemaakte. Om haar woorden te citeren: ”Prijzen zijn verdubbeld zo niet verdrievoudigd; benzine is voor de doorsnee Ugandees niet meer te betalen; zijn er dagelijks lange periodes zonder stroom in het land; door gaten in de wegen is de hoofdstad Kampala haast onbegaanbaar geworden; telefoonverbindingen worden continu onderbroken; internetverbindingen werken regelmatig niet of slecht en klaagt echt iedereen dat het leven onbetaalbaar is geworden``.
Ja en inderdaad er is echt een crisistijd aangebroken in Uganda. De prijzen van voedsel en transport zijn haast niet meer op te hoesten; de inflatie is opgelopen tot 17%; vele gezinnen op het platteland kunnen met moeite nog maar 1 maaltijd per dag koken; winkeliers, marktkooplui, taxi chauffeurs en leraren staken; vele kinderen verlaten school vanwege de hoge kosten; vele scholen zijn eerder gesloten vanwege gebrek aan voedsel; onze kinderen van Basajjansolo krijgen alleen nog pap en geen echte lunch meer; het voer voor onze kippen bijvoorbeeld is verdrievoudigd; elke dag is er load shedding van stroom, wat wil zeggen dat er 12 uur wel en dan weer 12 uur geen stroom is in vrijwel het hele land (wij hadden helemaal geen stroom doordat ze in ons dorp al 2 maanden nieuwe palen en draden aan het monteren waren) en zo kan ik nog wel even doorgaan.
Hoe dat zo komt??????
De regering geeft de volgende redenen: vanwege de hoge dollarkoers (las net vorige week dat de Ugandese shilling tot 1 van de 3 zwakste munten in de wereld behoort momenteel), voedselgebrek vanwege de erge droogte van afgelopen februari en de lage waterstand in de Nijl wat betreft de stroom.
Wat men niet verteld is dat het geld tijdens de verkiezingsstrijd over de balk is gegooid; er 6 gevechtsvliegtuigen zijn aangeschaft voor miljoenen Dollars; dat de overheid al enkele maanden achterstand heeft wat betreft het meebetalen aan de stroomvoorziening en dat de parlementsleden zichzelf een flinke opslag hebben gegeven, wat je nauwelijks kunt bevatten in tijden van overleven en armoede.
Er heerst nog steeds een ongekende rust en stilte in dit land, terwijl je elk individu nu wel hoort klagen. Is het stilte voor de storm, zijn de mensen murw geslagen, zijn ze zo apatisch of wat zal het zijn………??

Enfin, ik ben weer terug in Uganda en hoe!!!!!
Jammer ook dat ik zovele mails nog niet heb kunnen beantwoorden en ook alle sponsoren van de leerlingen van Basajjansolo al zolang op nieuws van mij wachten, maar zonder stroom en met zoveel andere sores is dat er even bij gebleven. En dat terwijl ik het contact met jullie altijd zo gezellig en leuk vind. Kan me er nu al op verheugen straks in betere tijden………

Ik hoop dat jullie allen van een welverdiende vakantie genieten of hebben genoten. Met vooral beter en mooi weer, want die herfstachtige toestanden zijn alles behalve aangenaam als je in je tentje zit. Een hele fijne tijd en hopelijk snel tot mails, schrijfs of bels.

En voor jou lieve Lian,sterkte en heel veel beterschap. (www.lianreuvekamp.nl)

Lieve groet,
Jita

postadres: Jita Veeman
c/o Kigoman Mixed Farm Ltd
P.O. Box 101
Luweero
Uganda
East-Africa

Emailadres: jitaveeman14@hotmail.com

Telefoon: 0900-1230081 - (even wachten) 00256702100202# (nummer snel draaien en
afsluiten met een hekje) ( 10 cent per minuut vanuit Nederland)
of
0900-1230280 – (even wachten) 00256702100202# (10 cent per minuut)
of
0900-4560409 – (even wachten) 00256702100202#

Let op? Kosten veranderen bijna wekelijks. Laatste cijfer van de telefoonnummers van de providers veranderen dan. Dit wordt ook aangegeven als men belt.