Eindelijk contact!

Lieve lezers,

Het heeft even geduurd, want dagenlang was er hier geen internetverbinding of kon ik vanwege de tropische regenbuien het internetcafe niet bereiken. Maar nu na een wandeling van 45 minuten (je moet er wat voor over hebben om het web te bereiken)kan ik julie gelukkig weer van nieuwe informatie voorzien.Vanwege tijdgebrek en het feit dat ik niet over strom beschik, heb ik mijn bericht dit keer niet kunnen controleren. Dus vergeef me de mogelijke typ- en schrijffouten.

Veel leesplezier en voor de mensen die mijn brief, betreffende mijn verblijf in Uganda, niet meer hebben, bij deze nogmaals mijn mailadres: jitaveeman14@hotmail.com


Woensdag, 19 maart

Daar zit ik dan met m’n hoofdlamp op en twee kaarsjes naast me op de grond, terwijl de regen idioot tekeer gaat op het golfplaten dak. Of zoals we hier zeggen: “It’s raining cats and dogs”.
Het is toch werkelijk een lachfilm waarin ik ben beland vanavond. De moeite waard om het als toeschouwer mee te maken.

Nadat ik vanavond moe maar voldaan na een uurtje lopen vanaf het internetcafé, thuis kwam, kon ik nog net mijn spulletjes binnen halen, voor de bui losbarstte. Het regenseizoen is dit jaar laat van start gegaan (meestal vanaf eind februari tot medio april), maar nu is het dan ook
goed raak. Dacht ik vorige week nog een enorme regenbui meegemaakt te hebben, weet ik nu pas echt wat een tropische stortbui inhoudt. Gistermiddag, net na de middagmaaltijd, barstte het noodweer los en ontstonden er rondom ons huis allerlei kolkende modderriviertjes. De greppel naast de hoofdzandweg, die normaliter dienst doet als uitwijkzone voor de voetgangers en fietsers als ze van de weg worden geveegd door langsstormende vrachtauto’s, veranderde binnen no-time in een sloot en de donkergekleurde aarde, die een week geleden nog voor grote stofwolken zorgde, was veranderd in een dikke zompige kleimassa. Als je hierover heen loopt of beter gezegd doorheen “waadt”, loop je binnen een paar stappen op schoenen met plateauzolen met een modieuze donkerrode teint. Toen ik vanmorgen om 07.30 uur de schoolkinderen wilde opvangen bij onze school, kon ik amper over het pad onder de bananenbomen lopen vanwege de grote moddermassa. De planken die normaliter over de greppel liggen om het schooltje te bereiken, waren verdwenen en meegesleurde door de moddermassa. Allemachtig zeg, heb zelfs al van verschillende mensen vernomen dat het hier wel 3300 mm kan regenen in een jaar. Dat is toch vele malen meer dan bij ons.

Nu ik dus vanavond net op tijd “binnen” was dacht ik dat ik het ergste wel gehad had. Maar nee hoor, het onweer barstte los met enorme windstoten. Mijn kamer heeft een metalen deur en een open raam, waarvoor twee oude lappen hangen. Deze lappen hielden de regen tot op heden redelijk tegen, maar waaiden nu, tezamen met de regen, door de storm naar binnen. Ik vervolgens in mijn bijna blootje met twee grote plastic zakken naar buiten om die met zand te vullen. Deze gevulde en verzwaarde zakken op het richeltje voor het raam gelegd, zodat de lappen opbollend en al , voor het raam bleven hangen en ze zo de ergste regen tegen zouden houden. Elders begon het te lekken en heb ik één van mijn twee wasteilen gebruikt om het water in op te vangen.
Ik was ook nog niet naar het toilet geweest. Onze latrine ligt op zo’n 20 meter vanaf mijn kamer achter ons huis in de bananenboomgaard en de weg er naartoe was veranderd in een modderbad.. Ik realiseerde me (en voelde het ook!) dat ik me ook weer eens beter en grondiger moest wassen, daar dit er gisteren door het slechte weer ook al niet van was gekomen. Me daarom in de overgebleven wasteil staan wassen in mijn kleine kamertje bij het schijnsel van twee kaarsen. Ik heb een nis in mijn kamertje, waar ook de ratten huishouden, en daar ben ik me gaan poedelen, waarbij een plastic mok dienst deed als douche.
En jawel hoor! Heb ik na mijn buikgriep van ongeveer 2 weken geleden de afgelopen 10 dagen bijna geen stoelgang gehad, voelde ik me nu toch opeens een drang. De badkamer en wc (lees latrine) waren echter onbereikbaar. Wat nu?! Heb geknield vanuit de deur met een grote, als het ware “mannenstraal”, m’n plasje gepleegd. Werd toch direct weggespoeld door de watermassa wat uit de lucht viel. Heb vervolgens een volgende grote plastic zak gebruikt als toilet. Kun je je voorstellen; Haal je opgelucht adem dat je na dagen zowaar weer een goede stoelgang hebt, zit ik opgescheept met een toilet (lees, plastic zak) met inhoud in mijn woon/slaap/was/eet, etc- vertrek. Er zat niets anders op dan mijn kleren uit te trekken en in mijn nakie m’n mobiele toilet met inhoud in de bananenplantage te deponeren. Zien jullie het al voor je?
En zo ben je de hele dagen bezig met de basale dagelijkse klusjes en dingen, die heel wat tijd vergen, terwijl we het er bij ons thuis zo en passant even bij doen. Ik kan er tot nu toe de lol wel van inzien. Minder wordt het als de lekkages aanhouden deze nacht. Heb de belangrijkste zaken en papieren veilig in de kast opgeborgen. En dan te bedenken dat ik nog de enorme luxe heb om over een kast en een bed te beschikken, terwijl de andere docenten op een dun matrasje op de grond slapen en alleen hun koffer hebben, die als opbergruimte fungeert. Verder zijn ze omringd door potten, pannen, voedsel (mijn rattenbestrijding heb ik dus ook opgegeven) en kookbranders, want bij dit weer koken ze ook in hun hokjes. Wij hebben in dit gebouwtje nog de luxe dat er een betonnen vloer is gestort. De meeste families in deze buurt hebben alleen de bescherming van een muur met een golfplaten dak. Ze leven, zitten en slapen op de aarden bodem, die ze als ze het zich kunnen veroorloven afdekken met een rieten matje. Wat zal dat vochtig worden.
Zal me niets verbazen als de komende tijd de schoolkinderen met grote snottebellen op school komen of zelfs ziek thuis blijven. De nachten zijn nu namelijk ook veel kouder, zo’n 14 graden, terwijl men hier doorgaans geen kleding voor heeft. Heb gisteravond zelf voor het eerst een joggingbroek met dun sweatshirt aan gehad. Maar vanmorgen voordat de volgende stortbui losbarstte, was het alweer drukkend heet. Had gehoopt dat we de ergste hitte gehad hadden, maar de hitte tussen de buien door is misschien nog wel drukkender en afmattender. Gelukkig kun je je na al het gezweet lekker laten schoonspoelen in de regen.

Goh, wat heb ik toch een bewondering voor de mensen hier, onder welke omstandigheden ze moeten leven. Maar ze zijn het gewend en na de regenbui, waarbij iedereen en alles onder de modder zit, wordt er vrolijk weer water gehaald en is men de hele dag aan het wassen om alles weer schoon te hebben, voordat de volgende tropische regenbui neerdaalt en ze weer van voren af aan kunnen beginnen. Men blijft echter zingen en vaak zie ik de mensen al dansend hun wasje doen, het eten bereiden of water in grote jerrycans halen.

Dit stemt mijzelf ook zo gelukkig en tevreden om de innerlijke kracht, doorzettingsvermogen en vermogen om altijd maar de zonzijde te blijven zien, te mogen voelen en ervaren nu ik zo temidden van deze mensen leef. Dat gevoel hoop ik vast te kunnen houden op momenten dat ik het even moeilijk heb. En die waren er deze week helaas te veel. Weet niet wat er met me gebeurde, maar afgelopen maandag had ik het even helemaal gehad. Na 5 uur in het internetcafé gewerkt te hebben, waarbij de connection met hotmail telkens mislukte en ik alle informatie kwijtraakte, ik vervolgens in een eettentje niets anders kon eten dan wat rijst met vis, waarbij ik me verslikte in een graad, ik daarna weer moest vechten voor een normale betaalbare Boda-boda en bij thuiskomst er wederom een rat over mijn voeten mijn kamer binnenrende; Ja, toen was het even genoeg. Ik geloof ook dat mijn geestelijke weerstand, ondanks de relaxte wijze van leven niet altijd even krachtig is, gezien het feit dat ik niet alle gezonde voedsel kan eten, zoals volkoren producten en groenten en ik niet sport. Maar, hopelijk vind ik voor mezelf een goed alternatief en wordt het klimaat beter om mijn rondje in Luwero te rennen of om op een, door een buurvrouw gevlochten matje, mijn grondgymnastiek te doen. En verder heb ik al geleerd om van passievruchten, papaja vruchten en ananassen de lekkerste sappen te maken. Daarmee probeer ik mezelf elke dag te verwennen. We zijn omringd door al deze vruchten in Luwero en ze smaken allemaal even lekker.

Het werk voor school gaat allemaal naar wens. Heb inmiddels de leerlingenadministratie opgezet en weten we nu ook hoeveel leerlingen zich de afgelopen twee jaar hebben aangemeld. Daarbij is duidelijk geworden dat er van alle aanmeldingen, zo’n 95, er ook al zo’n 40 zijn afgevallen vanwege het feit dat de ouders het schoolgeld ( zo’n 18 Euro per jaar) niet kunnen ophoesten. Triest maar waar. Na de paasdagen ga ik met de chairman Mr. Basiita een plan opstellen om eerst de meest behoeftige ouders (voor zover de kinderen ouders hebben, omdat er ook talrijke kinderen wees zijn) te bezoeken en hun problemen in kaart te brengen. De eerste aanzet is daartoe al gegeven, door de vergadering die we twee weken geleden georganiseerd hadden en waar veel mensen aanwezig waren. Verder heb ik verschillende wandplaten gemaakt voor ons kantoortje, zodat het op een “echt” kantoortje gaat lijken. De schoolregels, de schoolstaf , de lesroosters, alles krijgt nu zijn plaatsje, ware het niet dat alles elke dag weer naar beneden valt, daar de cellotape het niet houdt vanwege de hoge temperaturen. Nu dus maar spijkers in de muur slaan en de wandplaten m.b.v. touwtjes ophangen. En alles met de hand geschreven, want computers, laat staan printers kennen ze natuurlijk niet als er geen stroom is. Bovendien is alles op computergebied erg duur en moet je voor een printopdracht in het internetcafé verhoudingsgewijs een enorm bedrag betalen.

De aanwezigheid van de leerkrachten voor aanvang van de lessen liet ook te wensen over. Volgens de lesroosters moeten de kinderen zich om 07.30 uur melden en beginnen de lessen om 08.00 uur. Maar vaak zijn de leerkrachten nog aan het wassen of hun middagmaaltijd aan het voorbereiden en zijn ze eerst na achten klaar om met de lessen te beginnen. Vond het moeilijk om me daar direct mee te bemoeien, maar was er wel van overtuigd dat dit anders moest, daar het minste wat je kunt doen is, als leerkracht het goede voorbeeld geven aan de kinderen. Heb in overleg met de hoofdleerkracht, Madam Aisha, een aanwezigheidsrooster gemaakt, waarbij elke leerkracht een vaste dag in de week heeft om aanwezig te zijn tijdens de aankomst van de kinderen. Al na de eerste dag had dit rooster een geweldige uitwerking en is er nu de garantie dat er elke dag iemand echt op tijd aanwezig is. (vanaf 07.15 uur) Vanzelfsprekend heb ik mezelf ook ingeroosterd, hoewel ik dan wel niet een volwaardige leerkracht ben.

Het is de bedoeling als de bezoeken aan de ouders zijn voltooid en de boekhouding eenmaal is opgezet, ik ook regelmatiger ga lesgeven. Dat zal dan voornamelijk Engelse taal worden en Physical Exercises (oftewel gymnastiek). Heb al een paar keer ingevallen voor leerkrachten als ze om onduidelijke redenen te laat waren of als ze ziek thuis bleven. Dat ging toch prima, ondanks dat de taal een probleem is, daar de meeste kinderen alleen de eigen taal, Luganda, spreken. Maar met handen en voeten en verschillende spelvormen kom je een heel eind.


Zondag 30 april

Inmiddels is het al einde maart en heb ik vanwege drukke werkzaamheden en de hevige regenbuien geen tijd gehad om mijn website van nieuwe informatie te voorzien. Bij deze dus een up-date tot en met vandaag.

De afgelopen week heb ik verschillende activiteiten buitenshuis ondernomen. Zo heb ik met onze chairman De Districtsleider van Plan International bezocht. Het kantoor ligt ongeveer een half uur rijden vanaf Luwero en voorziet in ondersteuning van vele families in een groot gebied. Uganda is ingedeeld in 4 regio’s wat betreft Plan International en deze meneer Emmanuel, aan mijn rechterzijde op de foto, is dus één van de 4 mensen die het beleid van Plan uitstippelen. Een hele bijzondere en integere man. En de eerste man die mij vertelde dat de mannen in Afrika inderdaad “zwakke” wezens zijn (zijn eigen woorden, hoor!) en hij het dus begrijpelijk vindt dat de wijze van ondersteuning door de donorlanden voornamelijk aan vrouwen wordt gegeven. Een goed voorbeeld hiervan is het verstrekken van microkredieten.(Maxima heeft hiervoor reeds baanbrekend werk verricht) De kleine geldleningen worden aan de vrouwen gegeven, die er bijvoorbeeld een koe of geiten voor kopen en zo het gezinsinkomen kunnen opkrikken door de extra inkomsten die deze beesten genereren. Een man zou het geld eerder gebruiken om eens lekker te gaan stappen met zijn kameraden of om er iets voor zichzelf van te kopen. Emmanuel, gaf als voorbeeld aan dat als hij naar zijn dorp gaat waar hij oorspronkelijk vandaan komt, (ver weg in het noorden van Uganda nabij de Congolese grens) hij het meegebrachte geld altijd aan zijn moeder geeft en nooit aan zij vader. Emmanuel roemde trouwens ons (wij Holanders) gevoel voor rechtvaardigheid en trouwheid als het gaat om hulptoezeggingen. Hij heeft zelfs een jaar in Wageningen gestudeerd voor hij als manager bij Plan Uganda werd aangesteld. Een heel bijzondere man, die goed weet relativeren. Hoop een keer met hem mee te mogen reizen naar zijn dorp waar zijn gezin en ouders wonen. Ik heb met hem gesproken over de mogelijkheid om contact op te nemen met Plan Nederland en te kijken of het werven van enkele Foster Parents in Nederland tot de mogelijkheden behoort, nu ik het komende jaar de informatieverstrekking op kan starten. Een vervolgafspraak zal derhalve binnenkort plaats vinden.

Afgelopen vrijdag kreeg ik een persoonlijke uitnodiging om een plaatselijke workshop voor de plaatselijke raadgevers en vrijwilligers bij te wonen. Dit keer was het onderwerp TBC en HIV. Het werd gegeven in de in aanbouw zijnde town-council (gemeentehuis), waardoor ik tegelijkertijd kon kennismaken met alle hoogwaardigheidsbekleders. Mensen die publieke functies vervullen staan hier nog op een voetstuk en laten dat ook op verschillende manieren blijken. De workshop werd gegeven door een voorlichter van een gezondheidsinstelling vanuit Kampala. En ik moet zeggen; Ik was enorm onder de indruk hoe alles werd gepresenteerd en werd beschreven. Hoewel er wat betreft Aids nog best wel een taboe heerst onder de plaatselijke bevolking en de dood vanwege Aids vaak nog wordt verzwegen, werd hier volledig open kaart gespeeld en waren de discussies heel leerzaam. Het grootste probleem is de medicatie, die ondanks alle overheidsinspanningen, niet toereikend is en mensen in afgelegen gebieden nog niet voldoende bereikt kunnen worden. Men wil nu een proef starten in Uganda om in de lokale dorpjes een soort medicijnverstrekkende winkeltjes op te zetten, waarvoor mensen vanuit de lokale bevolking moeten worden opgeleid. Een nobel streven, maar de weg zal lang zijn, gezien de infrastructuur in het binnenland van Uganda.

Tijdens deze workshop ontmoette ik ene Jan Michael uit Duitsland en hij werkt als wateringenieur gedurende twee jaar met de plaatselijke gemeente samen om het waterleidingssysteem, voor zover die als is aangelegd, verder te ontwikkelen. Hij woont samen met zijn vriendin in Luweero in een van de meest luxe huizen met privé tuin, en alle andere luxe voorzieningen zoals badkamer en elektriciteit. Zijn Duitse ontwikkelingsmaatschappij betaalt dit allemaal voor hem, terwijl hij tevens een goed betaalde baan heeft. Hij verwonderde zich er dan ook over hoe ik hier temidden van de bevolking leef onder dezelfde primitieve omstandigheden. Hij vertelde, behalve met zijn collega’s op het gemeentehuis, weinig contact te hebben met de plaatselijke bevolking. Dat is begrijpelijk, want naast zijn manier van wonen maakt hij gebruik van een luxe Jeep en dat is toch wat anders dan mijn “benenwagen”.
Hij heeft me trouwens wel geholpen aan een goedkoop guest-house in Kampala. Ik kan, als er plaats is in hun gastenverblijf logeren, waar de 35 ontwikkelingswerkers doorgaans gebruik van maken als ze in de hoofdstad zijn. Een hele mooie plek in Kampala, vlak bij het Victoriameer en dat voor slechts 8 Euro per nacht. En zo scharrel ik mijn goedkope adresjes bij elkaar. Ik ben per slot van rekening slechts een volunteerworker.

Dan nog enige informatie over het verkeer in Uganda. Slechts de rijken en hogere middenklasse is het gegeven een auto te bezitten. Zij staan, zo lijkt het, boven de wet, want er is geen enkel respect voor andere weggebruikers. Vooral de voetgangers hebben het te verduren en ben je je leven vaak niet veilig op straat. Alleen de Plan directeur wist mij te vertellen van zijn ervaring hoe de voetgangers in Nederland worden behandeld als ze een zebra benaderen. Alles en iedereen wordt ook vervoerd in bussen en vrachtwagens. Gisteren, bijvoorbeeld, passeerde er een konvooi vrachtwagens met feestvierende bruiloftsgangers. En niet overdreven, maar zo’n 40 tot 50 mensen kun je toch zo kwijt op een truck. Helaas levert het inmiddels ook de nodige slachtoffers op en merk je dat er een discussie losbarst her en der. Afgelopen paasweekend bijvoorbeeld zijn er alleen al in de straten van Kampala 20 doden gevallen, vanwege onvoorzichtig en roekeloos rijgedrag. En afgelopen donderdag heeft een vrachtwagenchauffeur een wegwerker doodgereden, waarop de collega wegwerkers zo boos werden en er een ware vechtpartij losbarstte, waarbij de bijrijder van de vrachtwagen is doodgemarteld. De chauffeur wist zich in veiligheid te brengen doordat een voorbijrijdende chauffeur de boze menigte onder schot hield door zijn wapen wat hij bij zich had. Gelukkig heb ik zulke wildwest taferelen nog niet van dichtbij meegemaakt. Toch maak ik me ernstige zorgen over hoe ik straks, als ik tijd heb, door het land ga reizen. De grote reisbussen, waarmee je het snelste op de bestemming kunt komen, rijden als complete gekken en ik voel me totaal niet veilig om hiermee te reizen. De lokale kleine taxibusjes rijden vaak ook als halve wilden, maar ik heb uit eigen ervaring gemerkt, dat als ik protesteer, ze wel enigszins inbinden. Dus, waarschijnlijk zal het wel deze wijze van vervoer worden. De meest luxe manier is natuurlijk een eigen gehuurde 4-wheel drive car, maar die zijn enorm prijzig.

Dit was voorlopig mijn achtste bijdrage. Sorry dat het weer een hele lap leestekst is, maar het heeft ook even geduurd voor ik jullie weer bericht. En als beloning zal ik 10 nieuwe foto’s plaatsen.

De door mij beloofde kunstkaarten zal ik de volgende keer plaatsen, daar ik er nog enkele moet fotograferen. Heb enkele kunstenaars al persoonlijk ontmoet. Ik hoop derhalve dat jullie enthousiast zullen reageren op mijn verkoopactie van deze kaarten en gretig gaan bestellen, zodat ik een extra bijdrage kan leveren aan de school, waar nog zoveel ontbreekt. En het fijne is dat ik het allemaal in eigen hand heb en elke Euro rechtstreeks kan besteden en jullie daarover kan berichten.

Wederom wil ik jullie allen hartelijk bedanken voor de belangstelling en de leuke reacties. Met name Henk Pater en Hiske, dank voor jullie regelmatige berichten. Heb jullie mailadres niet, vandaar op deze manier even mijn reactie. Verder dank voor de telefoontjes. Met name Serges uit Frankrijk, Irma uit Oostenrijk en Lawrence uit Kroatie en enkele andere lieve vrienden uit Nederland hebben me aangenaam verrast. Dank,dank,dank.

Lieve groet,
Jita