Dode hond, politiehond en een beetje Kerst.
Door: Jita Veeman
Blijf op de hoogte en volg Jita
03 Januari 2011 | Oeganda, Kampala
Op deze derde januari wil ik jullie vanuit een zonnig en warm Wobulenzi een gelukkig, voorspoedig, gezond en inspirerend 2011 toewensen.
Hopelijk waren de feestdagen gemoedelijk en sfeervol en is een ieder van jullie vol enthousiasme en met een goed gevulde buik begonnen aan het nieuwe jaar.
Nieuwjaarsochtend zat ik al om 07.00 uur te ontbijten met een zalig kopje Hollandse kruidenthee, een sneetje Duits roggebrood (stinkend duur hier, maar oh zo lekker) en een lekkere Mango. Herbert was al naar de farm en het jaar begon zoals we zijn geeindigd, met werken. Kerst en Oud en Nieuw waren drukke tijden en hebben we ervoor gekozen om dat te doen wat nodig was, zeker daar we slechts 3 medewerkers op de farm hadden. Ben zo bie zo niet zo’n Kerstvierder, dus was het geen enkel probleem. Zelfs Herbert die een overtuigd Christen is heeft de kerk dit jaar niet van binnen gezien. Het Kerstdiner (voor zover je daarvan kunt spreken, daar de maaltijden hier niet anders zijn dan anders alleen wat meer verschillende gerechten) werd eerste Kerstdag verzorgd door de moeder van mijn honden-uitlaat-jongen en de tweede Kerstdag door een tante van Herbert. Het lokale voedsel smaakt mij niet zo, vandaar dat ik met een paar plakjes brood en yoghurt met musli de dagen ook prima ben doorgekomen. En natuurlijk zalige verse ananas van onze farm.
Oud en Nieuw wordt hier, behalve in de hoofdstad Kampala, nauwelijks gevierd. De meeste mensen hebben geen stroom en gaan zoals gewoonlijk vroeg naar bed. Ook wij zijn al slapende het nieuwe jaar ingegaan, daar we doodmoe waren van enkele enerverende weken.
Het was de weken voor Kerst een gekkenhuis op onze farm, daar iedereen zich van een goede Matooke (grote tros kookbananen) wilde verzekeren. Daartoe kwamen ze al begin december om de geselecteerde trossen te merken met een lintje. Dolle boel en Herbert kwam meestal niet voor 22.00 uur thuis. Zelf ging ik op pad met bananen en ananassen naar verschillende supermarkten in Kampala. Ja, we hebben niets te klagen en de klanten weten ons dan ook steeds beter te vinden. Wel is het nu afwachten hoe het verder gaat deze januarimaand, daar mensen doorgaans niets meer hebben te spenderen en er wel volop bananen en ananassen rijp zullen zijn. We wachten af en er komt zoals meestal wel weer een onverwachte oplossing voor deze uitdaging.
Behalve de farm gaf ik ook nog gewoon Nederlandse les, waarbij weer een cursiste het basisexamen inburgering moest doen op de ambassade en gelukkig met vlag en wimpel (zoals overigens al mijn cursisten) is geslaagd. Vlak voor Kerst heb ik afscheid genomen van een cursiste die zich voorgoed zal vestigen bij haar Nederlandse partner in Nederland. Zo leuk om heel actief en nauw betrokken te zijn bij dit proces van emigratie en inburgering in Nederland vanuit het buitenland. Heb hier nog veel meer eer van mijn NT2 (=Nederlands als tweede taal) doceerwerk dan in Nederland.
De dinsdag voor Kerst werd Job, een van mijn logeerhonden, erg ziek en kwam zijn baasje Edward, die dagelijks mijn hondje Gara uitlaat, bezorgd bij me aan de deur om te vragen wat te doen. Heb stad en land afgebeld om een lokale dierenarts te vinden. Uiteindelijk met de hevig creperende hond in de auto naar Luweero, waar de “dokter” onder een boom in een weiland (praktijkruimte in Uganda) uit een vies en stukgereten koelingsdoosje een onbestemd flesje haalde en middels een injectie de hond heeft behandeld. Het was helaas te laat om nog naar Kampala af te reizen en hadden we zodoende geen alternatief.
De hond verging van de pijn, had ook last van constipatie, waardoor ik het moest helpen om van de ontlasting af te komen. Het leek meer en meer verlamd te geraken aan de achterpoten, maar we moesten 24 uur wachten op herstel zo zei de “dokter”. Heb die lieve Job meegenomen naar huis, daar zijn baasje Edward een open compound heeft en andere honden de hond zouden kunnen storen. Nu, heb het geweten, maar het was wat mijn gevoel en liefde voor dieren betreft geen enkel probleem. Ben de hele nacht opgebleven om de hond te kalmeren en te aaien. Heb zelden een beest zo zien lijden en was er kapot van. Bijkomende situatie was dat het Herbert, na al meerdere honden voor behandeling thuis (op het erf, maar niet in het huis) te hebben gehad, teveel werd. Hij is ’s avonds laat boos op zijn brommer met koffer en al weggereden. Raakte even in paniek, daar zo’n “hobbel” in onze relatie wel heftig was, maar liet dat gevoel snel varen, daar mijn hart me anders ingaf en ik nu eenmaal elk levend wezen dat me dierbaar is op kritieke momenten aandacht wil geven. Als Herbert dat niet snapt, kent hij me nog niet en weet niet wat me drijft in het leven. Achteraf ben ik zo blij dat ik die nacht al mijn aandacht en liefde aan pijnlijdende Job heb gegeven. Het was echt het laaste wat ik kon doen. De volgende middag, na een tevergeefs nieuwe behandeling door een ervaren dierenarts, is Job overleden. De pijnen waren niet meer te dragen. De vitamineprik (zo bleek later) van de eerste “dokter” is Job fataal geworden. Als je tekenkoorts, zoals de ziekte heet, niet op tijd herkent en behandelt, is het dodelijk. Terwijl ik dit zo van me afschrijf biggelen de tranen me weer over de wangen. Zal nooit wennen aan dierenleed, maar ben zo blij dat ik het lieve dier al mijn liefde en aandacht heb gegeven tijdens zijn doodstrijd.
En wat betreft Herbert…….. die is weer thuis en ons leven gaat gewoon voort. Dit cultuurverschil zal blijven en heeft toch wel een impact op je relatie. Maar zolang ik maar ook voldoende interesse toon voor bananen en ananassen redden we het wel.
Alsof een nacht slaaptekort nog niet genoeg was, werden we de maandagavond na Kerst verrast door een onaangekondigde “bezoeker”. Pas midden in de nacht, Herbert was op de bank in slaap gevallen en ik was nog druk doende achter de computer, ontdekte ik dat we iets misten. Het geld wat Herbert die dag had verdiend lag niet meer op tafel en na Herbert gewekt te hebben vroeg hij zich ook af waar zijn telefoons waren. De mijne zocht ik al sinds 21.00 uur ’s avonds. Na alles uitgezocht te hebben, bleek dat iemand eerst ons erf en vervolgens ons huis is binnengeslopen. (de achterdeur staat vaak open voor de frisse avondlucht, want we hebben een muur met glaswerk erbovenop als gezekerde afscheiding) Onvoorstelbaar en je voelt je erg naar dat je zelfs met al deze veiligheidsmaatregelen nog niet safe in je eigen huis kunt vertoeven. Al onze telefoons gestolen en een flinke dagopbrengst. Maar gelukkig de portemonnaie met identiteistkaarten, die even verderop op tafel lag, was er nog. We zijn eerst zelf op onderzoek gegaan en vonden een speelgoedpistooltje buiten op de deurmat en om de hoek van het huis, nabij de afscheidingsmuur, een paar schoenen en een jack. De politie in het holst van de nacht gebeld. Verder niet meer geslapen en om half zes ’s morgens is Herbert met de auto een politiecrew gaan halen met politiehond vanuit Luweero. Na de hond te hebben laten snuffelen aan de kleding zijn ze twee uur wezen speuren door het dorp om uiteindelijk bij een verlaten huis aan te komen, waarna de hond het spoor bijster was. Tijdens de speurtocht werd de hoofdcommissaris van politie door een bezorgde burgemeester van ons dorp gebeld dat hij had vernomen dat de “Mzunghu” dood zou zijn aangetroffen. Met “Mzunghu” (wat blanke betekent) bedoelde hij mij mee, daar ik de enige blanke ben in ons dorp. Kun je nagaan hoe roddels zich hier verspreiden. En ook al raak ik nooit ingeburgerd, daar men mij als een wezen van een andere (voornamelijk rijke) planeet ziet, men is als de dood dat er iets met de “Mzunghu” gebeurt, want dan komt men in een wel heel kwaad daglicht te staan.
Na weer een doorwaakte nacht hebben we de balans opgemaakt. We zullen onze “vesting” nog beter moeten bewaken. Een waakhond is niet echt een optie, daar ze die vaak vergiftigen. Een securityman valt te vaak in slaap en dus blijft als enige optie over om gedraaid schrikdraad op de muur te plaatsen en hier stroom op te zetten. Afrika leuk? Nee, niet altijd.
Had verder erg te doen met Herbert die die dag zo hard had gewerkt en met gevaar voor eigen leven met 8 grote trossen bananen en 20 ananassen naar Luweero was gereden om de bestelde spullen aldaar te verkopen. En dan heb ik het nog niet eens over alle zakelijke telefoonnummers die we kwijt zijn (dom, dus voortaan ook gewoon opschrijvn in een adresboekje) en dat we een week lang de telefoonnumers niet hebben kunnen gebruiken en dus, vooral zakelijk gezien erg, niet bereikbaar waren.
Vandaar dus onze dagen van vermoeidheid met Kerst en Oud en Nieuw en hebben we elk feestmoment aangegrepen om bij te slapen.
Tussen de bedrijven door heb ik ook nog mijn nieuw appartementje in Kampala schoongemaakt en ingericht, wat meer werk was dan dat ik had gedacht, daar de werklui de ruimte als werkplaats hadden gebruikt in plaats van buiten te werken en de boel te bevuilen. Maar, ben heel tevreden met mijn nieuwe plek in Kampala, ook al had men beloofd dat het in december klaar zou zijn. Het is klein, maar precies wat ik nodig heb. Het zal mijn leslocatie worden en bovendien zal ik er elke week een nachtje slapen, zodat ik niet meer bij nacht en ontij na de lessen nog naar huis moet rijden over de onveilige wegen met roekeloos rijdende bestuurders. Kampala is het centrum van Uganda en zelfs van centraal-Oost Afrika, vandaar dat de huizenprijzen er de pan uitrijzen. Voor dit 2-kamerappartementje betaal ik meer dan voor ons hele huis met eigen erf in Wobulenzi. Maar, zoals gezegd, ben er echt blij mee.
Morgen gaan we weer naar Kampala om het appartementje verder in te richten. Heb een bed laten maken en twee kasten. Dat is het mooie van Uganda. Alles wat je wilt laat je gewoon maken en is veel goedkoper dan dat je het klant en klaar in de Westers georienteerde warenhuizen koopt.
Mijn vader stuurde me onlangs als nieuwjaarscadeautje een schitterend boek van Eric Corton “Wilde Wereld, Afrikaanse verhalen” een echte aanrader. Hij vraagt zich na het lezen van het boek af of het ooit wat wordt in Afrika. Ja, weet daar ook niet echt een antwoord op, maar kan een ieder in het (over)georganiseerde Westen wel verzekeren dat de flexibiliteit, het aanpassingsvermogen, het optimisme en de vrolijkheid van de mensen in Afrika over grenzen gaan die wij als “luxe” en toch ook wel verwende wezens niet meer echt kennen en ervaren. Corruptie en dictatoriaal leiderschap zijn de grootste boosdoeners op dit continent en zorgen ervoor dat mensen geen goede voorbeelden krijgen. Erger nog, in vele gevallen adoreert men juist die corrupte leiders. Hulp en steun aan overheidsinstellingen of instellingen die daaraan zijn gelieerd is in mijn ogen dan ook zeer discutabel. Ben er, na drie jaar in Afrika gewoond te hebben, meer van overtuigd geraakt dat de verandering begint bij het individu en de individuele, goed bedoelde initiatieven. Hoe moeilijk dat ook is in een “Wij-cultuur”.
Vandaar dat ik mijn klein projectje “Basajjansolo school” ook zo’n warm hart toedraag, ondanks alle uitdagingen. De NGO’s (=non governmental organisations) hoe goed ook bedoeld, ik geloof er niet zo in. De overheadkosten zijn er schrikbarend hoog en het rendement maar zeer beperkt. Maar nu schop ik tegen het zere been van heel veel mensen, want ik denk dat wel 80% van de westerlingen die in Afrika wonen en werken dat doen onder de veilige paraplu van een NGO met bijna westerse salarissen. Het is maar een handjevol mensen die zo gek zijn als ik door de sprong in het diepe te wagen om zelfstandig een leven en business op te bouwen. Geloof zelf heilig in commerciele activiteiten, waarbij lokale mensen, zonder uitgebuit en afhankelijk te worden, worden ingezet om hun geld te verdienen. Vandaar ook dat ik best trots ben op onze farmbusiness. We creeren werk, geven voorlichting en adviezen, laten de mensen kennis maken met verantwoordelijkheden en verdienen er zelf ook gewoon een gezonde boterham aan.
Mijn drive voor dit jaar is om die afhankelijkheid van Basajjansoloschool ook in te perken en een pad uit te stippelen, waarbij men op eigen benen leert en kan staan. Dat zal nog een lange weg zijn, maar zeer de moeite waard. Dus lieve sponsoren en donoren, we zijn jullie zeer erkentelijk voor jullie steun en hulp en hopen juist vanwege jullie steun en hulp dat de school t.z.t. op eigen benen kan staan. Pas dan is er sprake van een geslaagd ontwikkelingsproject. Hopelijk helpen jullie ons mee om dit toekomstideaal te verwezenlijken en te realiseren.
Ik ben al druk bezig met het jaarverslag van 2010 wat betreft Basajjansolo school en hoop dat volgende week te kunnen presenteren op deze website.
Graag wil ik van de gelegenheid gebruik maken om diegenen te bedanken die mij en ons het afgelopen jaar gezellige kaarten hebben gestuurd en zo nu en dan ook een ouderwetse (wat me zeer gelukkig stemt) brief. Dank voor jullie aandacht, ook per telefoon en mail natuurlijk. Verschillende mensen en vrienden hebben mij persoonlijk enorm gesteund dit jaar. Met name mijn vader, Hiske (een oud collega van het Drente college en inmiddels lieve vriendin) en Corry en Theo Visser (vroegere buren). Zij stuurden regelmatig brieven, opbeurende kaartjes en zelfs persoonlijke donaties. Daarnaast sponsoren ze de school en enkele leerlingen. Hun bemoedigende woorden hebben mij en ook Herbert veel goed gedaan. En lieve Pap, ik weet dat je het niet teveel laat blijken, maar merk tussen de regels door je bezorgdheid. Daarom is het zo bijzonder dat je mij en ons in alles zo fantastisch en onvoorwaardelijk steunt. WEBALE NYO,NYO,NYO!!!!!!
Beste lezers let dus even op mijn website, daar ik de volgende week leuke, interessante en niets verbloemende informatie zal schrijven over Basajjansolo school. Echt de moeite waard en ik hoop op jullie support en interesse!!!
Dank wederom voor jullie belangstelling en hopelijk gauw tot ziens op deze site.
Lieve groet,
Jita
Postadres: Jita Veeman / Herbert Kigobe
c/o Kigoman Mixed Farm Ltd
P.O. Box 101
Luweero
Uganda
East-Africa
Emailadres: jitaveeman14@hotmail.com
Telefoon:
0900-1230081 - (even wachten) 00256702100202# (nummer snel draaien en afsluiten met een hekje) ( 10 cent per minuut vanuit Nederland)
of
0900-1230279 – (even wachten) 00256702100202# (9 cent per minuut)
of
0900-4560409 – (even wachten) 00256702100202#
Let op? Kosten veranderen bijna wekelijks. Laatste cijfer van de telefoonnummers van de providers veranderen dan. Dit wordt ook aangegeven als men belt.
N.B. Ook geïnteresseerd in het steunen van het Basajjansolo scholingsproject in Luwero, neem dan even contact met me op.
-
03 Januari 2011 - 21:18
Jan En Aly Letema:
Hallo Jita en Herbert
Een heel verhaal Jita. Erg van jullie hond. Wat gemeen dat de insluiper jullie geld heeft gestolen.
Prachtige foto's zeg. Wat mooie bananen.
Groetjes Jan en Aly -
04 Januari 2011 - 09:00
Jaap Gejas:
Hoi Jita ,
In jou verhaal komt wel weer van alles boven water ! Ik blijf diepe bewondering tonen voor hetgeen jij daar meemaakt en uitvoert , maar de zorg van je vader is heel begrijpelijk en gegrond ! Ik wens jullie een voorspoedig , gelukkig maar bovenal een gezond 2011!
Groet Jaap -
07 Januari 2011 - 13:26
Hiske Brouwer:
Lieve Jita,
Heb weer met veel interesse en bewondering jouw belevenissen gelezen.
Het is niet gering, wat je allemaal meemaakt!
Wat jammer, dat hond Job het niet heeft gehaald.
Net zoals jij kan mijn dierenhart daar ook niet tegen.
Als ik het lees, vind ik het al zo verdrietig, laat staan, dat je er zelf bij bent!
Maar wat heb je liefdevol gehandeld en wat heb je Job bijgetaan in zijn allerzwaarste strijd en in zijn allerzwaarste uren! Dat heb je hem in ieder geval mee kunnen geven: de liefde voor hem als levend wezen; een wezen met gevoel, angst en pijn.
Als Herbert het ook zo zal bekijken, ziet hij daar vast het redelijke, maar ook het goede wel van in.
Vertel hem mijn woorden maar.
Als zijn hart daarvoor open staat, vind je altijd wel een ingang.
Herbert kan trots op je zijn!
Nog even dit: Wat een schattig appartementje heb je in Kampala!
Veel succes voor Herbert en jou op de farm in het nieuwe jaar èn veel geluk, liefde en gezondheid!
Voor jou ook veel succes met je eigen goede projecten; Je hebt een grote meerwaarde in Afrika!
Veel liefs,
Hiske.
-
13 Januari 2011 - 11:49
Henske:
Wij geven je alle vier een hele dikke kus!! -
17 Januari 2011 - 10:37
Anne:
Hallo Jita,
In een 'heimwee en ik kan me even niet aan men eigen werk zetten' bui, vond ik je visitekaartje en besloot ik je blog nog eens op te zoeken.
Weer een indrukwekkend verslag!
Ik ben blij dat onze meningen omtrent goed bedoelde steun overeen komen. Het doet me dan ook plezier te zien dat jullie farmbussiness zo goed loopt.
Keep up the good work!
Vele groetjes,
Anne (de Belg uit het ICU)
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley